غزلیات حافظحافظ
غزل ۲۸۷- ای همه شکل تو مطبوع و همه جای تو خوش
ای همه شکل تو مطبوع و همه جای تو خوش | دلم از عشوه شیرین شکرخای تو خوش |
همچو گلبرگ طری هست وجود تو لطیف | همچو سرو چمن خلد سراپای تو خوش |
شیوه و ناز تو شیرین خط و خال تو ملیح | چشم و ابروی تو زیبا قد و بالای تو خوش |
هم گلستان خیالم ز تو پرنقش و نگار | هم مشام دلم از زلف سمن سای تو خوش |
در ره عشق که از سیل بلا نیست گذار | کردهام خاطر خود را به تمنای تو خوش |
شکر چشم تو چه گویم که بدان بیماری | می کند درد مرا از رخ زیبای تو خوش |
در بیابان طلب گر چه ز هر سو خطریست | میرود حافظ بیدل به تولای تو خوش |
eshgh khodash aheste aheste miayad va dar gosheye az ghalbe mehrabanat aramo biseda mineshinad.va to motevajeash nakhahi shodva bad zare zare ghalbat ra poor mikonad .kamkam mesle saghe dar tamame janat mipichad va rishe midavanad be torike bi an nemitavan tanafos koni
نتيجه تفال :
1-دل به کاري يا کسي يا چيزي بسته اي که آنرا از همه بهتر مي داني و هيچ گونه عيب وايرادي براجراي آن متصور نيستي بطوري که همه چيز را براي او مي خواهي و در انديشه اجراي آن هستي و براي موفقيت آن از هيچ خطري بيم و هراس نداري اما خوشبختانه در اين ار از راه درست و منطقي خارج نشده ايد و همين عامل موجب موفقيت و کاميابي جنابعالي است
2- براي جنابعالي دعا خواهند کرد اينک به شما مژده مي دهم که اين نيت حتماً عملي مي گردد وجاي هيچ گونه نگراني وجود ندارد حداکثر تا 20 روز ديگر آثار مثبت آنرا خواهيد ديد
3- خواجه بزرگ در بيتهاي 3-4-5- به ترتيب فرمايد ( شيوه و نازت شيرين و خط و خالت مقبول و چشم و ابرويت زيبا و قد و قامت تو واقعاً دلرباست )( گلستان خيالم از صورت زيبايت زيور و زينت يافته و مانند نگارخانه چين پرنقش و نگار است پس دلم ار به آرزوي ديدار تو خوش داشته ام ) حافظ زيبا و واشح احوال شما را توصيف کرده است
4- بيمارتان شفا مي يابد مسافر جنابعالي کارهايش سامان يافته به زودي مواردآن رابه اطلاع شما مي رساند ملاقات مهمي در پيش داريد که به نفع جنابعالي مي باشد
5- پدر يا همسر يا برادر گرفتا ردردي شديد شده است که نياز مبرم به کمک شما دارد او را ياري دهيد هرچند او نمي خواهد بگويد شما با اصرار به گرفتاريش پايان دهيد
اگر مي خواهيد اين معالمه سود آور باشد در 6 شب متوالي از سوره مبارکه نساء آيه 86 را تا 10آيه بعد از آ» را با حضور قلب و معني بخوانيد که گشايش بسيار است .
معانی لغات غزل (287)
همه جای تو : سراپای تو، همه اندام تو .
عشوه شیرین : ناز و ادای مطبوع .
شکرخا : شکرخائیده، شکر شکن، شیرین گفتار .
طَری : با طراوت، تر و تازه، شاداب .
خُلد : جاوید .
چمن خُلد : بهشت جاوید .
شیوه : رفتار .
ملیح : نمکین .
خط : محاسن، موهای تازه رُسته لطیف و نازک در چهره .
گلستان خیال : (اضافه تشبیهی) خیال به گلستان تشبیه شده .
مشام : بینی ها .
سمن سا : معطّر مانند سَمَن .
سیل بلا : سیلی از بلا، بلا به سیلاب و سیل تشبیه شده .
خاطر : دل، قلب .
خوش : (در بیت ششم) به معنای بهبود بخشیدن و مداوا کردن است .
طلب : خواستن، جستجو کردن و در اصطلاح صوفیه : انگیزه برای کسب معرفت و رسیدن به کمال یعنی رسیدن از کثرت به وحدت .
تَوَلّی : عشق و دوستی .
تَولای تو : با توکل به تو، به امید محبت و دوستی تو .
معانی ابیات غزل (287)
1) ای آنکه چهره تو دلپذیر و سراپای اندامت خوش نما و زیباست دلم از شیوه ناز و ادای لب های شیرین و شکرگفتار تو خوش است .
2) اندام تو به مانند گلبرگ های با طراوت لطیف و سراپای تو همانند سرو باغ بهشت زیباست.
3) حرکات و رفتار تو شیرین و خط و خال چهره تو با نمک و چشم و ابروی تو زیبا و قد و بالای تو خوش منظره است .
4) هم باغ اندیشه ام به خاطر تو، پر نقش و نگار است و هم مشام دلم با بوی زلف سمن سای تو معطّر است.
5) در راه عشق که به سبب سیل حوادث راه عبور آن بسته است دل خود را به آرزوی وصال تو خوش کرده ام .
6) (الهی) در برابر چشم تو بمیرم که با آنکه خودش بیمار است، دردِ مرا از زیبایی که به چهره تو بخشیده دوا می کند .
7) هرچند در دوای طلب و جست و جو از هر سو خطر نابودی وجود دارد، حافظ دل از دست داده به هوای مهر و دوستی تو راه می پیماید.
شرح ابیات غزل (287)
وزن غزل : فاعلاتن فعلاتن فعلاتن فعلن
بحر غزل : رمل مثمّن مخبون محذوف
*
این غزل می تواند شاهد مناسبی از تسلّط حافظ بر سبک عراقی و به شیوه سهل و ممتنع سعدی باشد و به ظنّ قوی برای قرائت در انجمن ادبی، در اوایل سلطنت شاه شجاع سروده شده است. احتمال بر این است شعری با این وزن و قافیه و ردیف به اقتراح گذاشته شده و حافظ از آن استقبال کرده باشد لیکن مدارکی در این باره بدست نیامد .
علت این احتمال را می توان چنین توضیح داد که هرگاه حافظ آزادانه مایل به ساختن غزلی عاشقانه بود ردیف (خوش) را برای غزل انتخاب نمی کرد زیرا ساخت و پرداخت مضامینی که به خوش منتهی و خوش لفظ و گوشنواز باشد آسان نیست. در عین حال این غزل بسیار استادانه و در کمال روانی سروده شده است .
سبب اینکه چنین احتمال داده شد که این غزل در اوایل سلطنت شاه شجاع سروده شده این است که در این غزل هیچگونه تعابیر و اصطلاحات عرفانی (به جز تعبیری ملایم و دو پهلو در بیت مقطع) به چشم نمی خورد و ما می دانیم که غزل های ایام شباب حافظ چنین ویژگی را دارد، اما شاعر هرچه به جلو و دوران کمال سن پیش می رود به خاطر مطالعات و غور و بررسی او در نوشته ها و گفته های عرفای سلف، اندیشه های عرفانی، تمام زوایای روح او را دربر می گیرد چنان که غزلی نیست که در ایام میان سالی و پیری توسط حافظ سروده شده و از مضامین عرفانی تهی باشد .
شرح جلالی بر حافظ – دکتر عبدالحسین جلالی
مرسی من داییم معلم ادبیات هست برام شب یلدا حافظ گرفت ۲۸۷ برای من در اومد خواستم معنی کاملظو بدونم
امیدوارم درست باشه